Nhắc đến hoa đu đủ đực thì chắc hẳn chỉ có những người lớn tuổi trong gia đình hoặc bố mẹ chúng ta biết đến nó. Bởi vì người trẻ chỉ biết đến ăn quả đu đủ mà thôi. Hoa đu đủ đực không phải là hoa của cây vẫn cho quả như chúng ta vẫn thưởng thức hàng ngày. Loại hoa này đem lại nhiều công dụng rất đặc biết. Nhiều người chỉ biết đến một hoặc một vài tác dụng mà thôi. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ về hoa đu đủ có tác dụng gì giúp bạn đọc nắm được và áp dụng cho cuộc sống:
Nội dung bài viết
Giới thiệu về hoa đu đủ đực
Hoa đu đủ đực có tên khoa học là Carica Papaya. Nó thuộc họ đu đủ Papayaceae. Nó cũng là một vị thuốc trong đông y, được biết đến với nhiều tên gọi khác như cà là, phan qua thụ… Hoa đu đủ đực mọc ra từ cây đu đủ đực, phân biệt với hoa cái mọc từ cây đu đủ cái. Cây đực thường có chiều cao trung bình từ 1-3m, mọc thẳng đứng và có một ngọn duy nhất.. Khi ngọn chính bị gãy sẽ sinh ra thêm 2-3 ngọn phụ khác. Đu đủ đực thường có rất ít hoặc không có quả. Quả của cây này thường rất nhỏ, ăn không ngon nên không được sử dụng để chế biến món ăn.
Hoa đu đủ đực có đặc điểm là màu trắng, đài nhỏ, phần nhuỵ màu vàng và có 5 cánh. Cuống hoa dài, mọc thành từng chùm có mùi thơm đặc trưng. Ngoài hoa thì người ta có thể sử dụng phần quả, lá, cành để làm thuốc nhưng phổ biến nhất, nhiều công dụng nhất vẫn là hoa. Hoa được thu hái quanh năm nhưng tốt nhất là từ tháng 5 đến tháng 10. Thời điểm thu tốt nhất là vào sáng sớm khi còn đọng sương mai.
Hoa tươi đem về có thể sử dụng được chế biến ngay. Nhưng muốn dùng lâu thì cần phải đem phơi hoặc sấy khô. Thường thì mất 3-4 ngày mới được một mẻ hoa khô hoàn toàn. Theo kinh nghiệm xưa để lại thì việc phơi dưới nắng sẽ khiến cho dược tính của hoa bị giảm, dễ bị dập nát vụn. Hoa khô được đóng gói vào trong các túi nilon hoặc các hũ có nắp đậy kín và để nơi khô ráo, tránh được sự ẩm mốc.
Theo nghiên cứu thì các thành phần có trong hoa đủ đủ đực bao gồm:
- Acid Gallic
- Beta-caroten
- Carbohydrate
- Phenol
- Tanin
- Chất đạm
- Calci
- Phosphorus
- Vitamin A, B1, C
Những tác dụng bất ngờ của hoa đu đủ đực
Cho những ai chưa biết thì hoa đu đủ đực nhìn bé nhỏ như vậy nhưng lại rất có võ đấy. Theo các nghiên cứu thì hoa đu đủ đực có thể giúp kiểm soát đường huyết ổn định, chứa các hoạt chất chống oxy hoá, giảm việc hấp thu cholesterone, điều trị một số bệnh về hô hấp. Ngoài ra nó còn có tác dụng giảm đau. Những ai mong muốn có một thân hình thon gọn thì có thể sử dụng để giảm cân. Hoa đu đủ có tác dụng gì sẽ được nói chi tiết hơn dưới đây:
Kiểm soát tố lượng đường máu
Đối với những người bị tiểu đường thì vấn đề của họ chính là tuyến tuỵ không sản xuất đủ insulin hoặc insulin mất chức năng không thể chuyển hoá đường. Vì thế mà đường máu tăng. Hoa đu đủ đực mang đến lợi ích đó là kích thích tuyến tuỵ tăng sản xuất insulin nhờ đó mà giúp cho giữ được lượng đường huyết ổn đỉnh, kiểm soát tốt chỉ số này của cơ thể. Bản thân người bị tiểu đường khi uống nước sắc hoa đu đủ đực thường xuyên khi theo dõi chỉ số này sẽ thấy chuyển biến rõ rết.
Chống oxy hoá, giảm cholesterone máu
Các vitamin A, vitamin C và vitamin E, folate ( vitamin B9) mang lại đặc tính chống oxy hoá cho loại hoa đặc biệt này. Các chất khác như beta-caroten, phenol, acid gallic… làm giảm sự phát triển của các tế bào ung thư trong cơ thể, làm thuyên giảm tình trạng bệnh, phòng chống ung thư. Beta-caroten còn có tác dụng bồi bổ máu, thông mạch giúp cho trái tim được vận hành tốt, tăng cường sức khoẻ trái tim.
Giảm cân
Ngoài các vitamin như đã kể trên thì trong hoa đu đủ này có chứa một hàm lượng chất xơ. Khi sử dụng sẽ hỗ trợ tốt cho tiêu hoá của bạn. Ngoài ra cảm giác no do ăn thực phẩm này sẽ làm giảm cảm giác thèm ăn, không bị cơn đói quấy phá tâm trí của những người thừa cân, béo phì. Tất nhiên dùng mỗi hoa đu đủ đực thì không đủ để giảm cân mà bạn còn cần phải kết hợp thêm chế độ ăn uống, tập luyện hợp lý và khoa học mới đạt được hiệu quả nhanh chóng và bền vững.
Điều trị ho, viêm họng, khản tiếng
Hoa đu đủ đực sử dụng rất nhạy cảm đối với các bệnh lý về hô hấp như ho, đau rát họng, viêm họng, khản tiếng. Trước đây khi kháng sinh chưa được dùng một cách phổ biến thì những mẹo chữa ho dân gian rất hiệu quả. Nhưng do việc lạm dụng kháng sinh quá nhiều bây giờ khiến bệnh lý trở nên ngày càng phức tạp hơn. Bởi vậy bạn nên cẩn trọng trong việc sử dụng thuốc. Thay vào đó thử áp dụng các bài thuốc giảm ho, đau họng, khản tiếng với hoa đu đủ đực sẽ được hướng dẫn dưới đây để cảm nhận hiệu quả.
Tác dụng giảm đau
Hoat chất papain có trong hoa đu đủ đực giúp giảm các cơn co thắt cơ dẫn đến những cơn đau. Vì vậy nếu bạn áp dụng đúng bài thuốc khi bị đau thì chẳng cần tốn một xu tiền thuốc cũng sẽ điều trị được dứt điểm. Nhất là các cơn đau đường tiêu hoá như viêm dạ dày, trào ngược dạ dày, rối loạn tiêu hoá…
Các dạng chế biến của hoa đu đủ đực
Có hai dạng sử dụng thường gặp nhất của hoa đu đủ đực đó là dạng tươi và dạng khô. Từng dạng lại có cách dùng riêng đem lại những lợi ích thiết thực cho cuộc sống con người:
Hoa đu đủ đực dạng tươi
Hoa đu đủ đực tươi thường được sử dụng nhiều trong chế biến các món ăn với đủ loại công thức như xào, om hay nấu. Tuỳ theo sức sáng tạo của người đầu bếp mà có thể biến hoá loại hoa đặc biệt này thành những món ăn đem đến sức khoẻ cho cả gia đình. Đặc biệt món hoa đu đủ xào lòng gà hoặc gan heo có tác dụng bồi bổ nguyên khí cho những người mới ốm dậy, đang trong thời kì phục hồi sức khoẻ.
Hoa đu đủ đực dạng khô
Dạng khô thì cần phải qua sơ chế. Hoa tươi lấy về người ta sẽ đem đi rửa cho sạch. Khi rửa cần phải nhẹ nhàng tránh làm cho các cánh hoa bị dập nát. Tiếp đó thì đem hoa đi phơi khô dưới bóng râm, tránh ánh nắng trực tiếp vào.. rồi tiếp tục đi sao vàng với lựa nhỏ nhằm giữ và bảo quản lâu được các hoạt chất có trong hoa. Để cho nguội rồi cho hoa khô vào lọ thuỷ tinh sạch đậy kính vào, bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát và lấy ra sử dụng dần.
Mách bạn một số bài thuốc hay từ hoa đu đủ đực
Hoa đu đủ đực ngoài việc chế biến thành nhiều món ăn ngon thì nó còn là một trong những vị thuốc nam đem đến nhiều công dụng điều trị bệnh tật, bảo vệ sức khoẻ. Dưới đây là một số bài thuốc kinh nghiệm có dùng hoa đu đủ đực được các cụ ngày xưa truyền lại cho con cháu và vẫn có sự hữu hiệu không ngờ đến:
Bài thuốc trị sỏi thận
Chuẩn bị nguyên liệu
- Hoa đu đủ đực
- Nước sạch
Cách thực hiện:
- Thu hái hoa đu đủ đực tươi về nhà
- Đem rửa hoa cho sạch
- Phơi khô dưới bóng râm
- Sau khi hoa khô thì bọc túi bóng sạch, đem bảo quản ở nơi khô ráo.
- Mỗi ngày lấy 15g cho vào nồi sắc thuốc, thêm 5 bát nước sạch. Đun cho tới khi cô cạn còn 2 bât thì chắt nước ra.
- Uống sau ăn 30 phút liên tục trong vòng 10 ngày bạn sẽ thấy cơ thể đào thải ra được những viên sỏi kích thước nhỏ.
Bài thuốc trị ho, viêm phế quản
Chuẩn bị nguyên liệu
- Hoa đu đủ đực 15g
- Hạt chanh tươi 10g
- Khởi dương thảo 10g
- Mật ong nguyên chất 3 thìa.
Cách thực hiện:
- Trừ mật ong ra các nguyên liệu khác chúng ta sẽ đem đi rửa sạch, để cho ráo nước.
- Tiếp theo cho các nguyên liệu ấy vào máy xay sinh tố xay nhuyễn ra.
- Cho hỗn hợp này vào một lọ thủy tinh đậy nắp kín để sử dụng dần.
- Khi dùng thì lấy 1 muỗng cà phê hỗn hợp, thêm 1 muỗng mật ong trộn đều với nhau rồi ngậm. Cách này sẽ giúp giảm triệu chứng ho trong nhiều bệnh về hô hấp.
Bài thuốc ổn định đường huyết cho người tiểu đường
Chuẩn bị nguyên liệu:
- Hoa đu đủ được 20g
- Mật ong 3 muỗng cà phê
- Nước sạch 100ml
Cách thực hiện:
- Cho tất cả 3 nguyên liệu trên vào trộn chung với nhau
- Tiếp theo đem đi nghiền nát.
- Sau đó cho vào một cái bát và hấp cách thuỷ trong khoảng 15 phút.
- Sau đó mang thành quả ra sử dụng hàng ngày có tác dụng ổn định huyết áp đối với những người bị cao huyết áp.
Bài thuốc hỗ trợ các vấn đề về hô hấp
Chuẩn bị nguyên liệu”
- Hoa đu đủ đực
- Mật ong/ đường phèn
Bài thuốc này cách thực hiện cũng giống như bài thuốc trị ho ở trên. Hoa đu đủ đực được đem làm nát, thêm mật ong hoặc đường phèn vào rồi đi chưng cách thuỷ. Lấy nước cốt ngày uống 3-4 lần sẽ điều trị đước các bệnh về hô hấp như ho, đau rát cổ họng, khản tiếng. Ngoài ra có thể thêm lá hẹ hoặc hạt chanh tươi vào cùng. Với bài thuốc này mọi người sẽ hạn chế được việc sử dụng thuốc kháng sinh.
Bài thuốc giảm đau
Chuẩn bị nguyên liệu:
- Hoa đu đủ đực
- Mật ong
Cách thực hiện:
- Hoa đu đủ đực lấy về sẽ được đem rửa sạch rồi sao hoặc phơi khô
- Khi sử dụng thì lấy một nắm nhỏ, thêm vào 1 muỗng đầy mật ong.
- Ró nước nóng vào sao cho lượng vừa đủ một cốc.
- Đợi đến khi hơi nguội thì uống ngày 3-4 lần. Bài thuốc này sẽ đem đến hiệu quả giảm đau tức thì.
Bài thuốc chữa tưa lưỡi ở trẻ nhỏ
Chuẩn bị nguyên liệu
- Hoa đu đủ đực
- Gốc cây mây
Cách thực hiện:
- Hoa đu đủ đực thì sẽ thái nhỏ rồi đem phơi khô. Sau đó tán thành bột mịn.
- Gốc cây mây lấy ở chỗ mọc khô ráo đem về làm sạch, đốt cháy thành than. Đem than này tán thành bột nhuyễn.
- Trộn bột hoa đu đủ với bột than gốc cây mây theo tỉ lệ 3:1.
- Dùng tăm bông để chấm hỗn hợp này đánh lưỡi cho trẻ để giảm tình trạng bệnh nhanh chóng.
>>>Xem thêm
- Uống nước lá tía tô có tác dụng gì
- Một quả táo chứa bao nhiêu calo
- Trẻ biếng ăn kéo dài ảnh hưởng như thế nào tới sức khỏe?
Cách phân biệt hoa đu đủ đực với hoa đu đủ cái
Để phân biệt giữa hoa đu đủ đực và hoa đu đủ cái người ta thường dựa vào đặc điểm của cây trước khi thu hái.
Phân loại | Hoa đu đủ đực | Hoa đu đủ cái |
Thân cây | Thân thường nhỏ hơn so với cây đu đủ cái | Thân cây to hơn, phần gốc không mọc thẳng mà hơi nghiêng về một phía |
Hoa | Hoa mọc thành từng chùm, nhiều hoa kết lại với nhau, có nhánh dài, các nhánh này sẽ đâm ra từ các kẽ lá | Hoa mọc sát vào thân cây, mọc kiểu riêng rẽ mà không kết thành chùm, kích thước to |
Quả | Không có quả hoặc ít quả, quả không ngon, trồng chỉ để thu hoạch hoa | Có quả, được trồng để thu hoạch quả |
Hạt | Đem ngâm nước thì hạt đu đủ đực sẽ nổi trên bề mặt | Hạt đu đủ cái sẽ chìm sâu dưới nước do mọng nước hơn, hạt đen sậm và bóng nước |
Phần rễ cây non | Rễ dạng cọc, ăn sâu vào lòng đất. | Rễ dạng chùm, to khoẻ và chắc chắn |
Một số lưu ý khi dùng hoa đu đủ đực
Mặc dù là một vị thuốc nam nhưng nó chỉ đem lại hiệu quả điều trị khi dùng đúng cách. Nếu bạn sử dụng một cách thiếu khoa học thì sẽ dẫn đến những tác hại lớn cho sức khoẻ. Bởi vậy khi dùng hoa đu đủ đực bạn cần lưu ý những điều sau:
- Tuyệt đối không sử dụng hoa đu đủ đực đối với phụ nữ có thai. Hoạt chất papain là một chất có lợi cho đường tiêu hoá nhưng sẽ gây xảy thai đối với đối tượng đặc biệt này do phá vỡ cấu trúc protein đặc biệt cần thiết đối với trứng mới thụ tinh.
- Dịch chiết hoa đu đủ đực có thể gây vô sinh tạm thời.
- Nên sử dụng đúng liều lượng như các bài thuốc được hướng dẫn ở trên. Không lạm dụng hoa đu đủ được quá nhiều vì nó sẽ khiến bạn bị vàng da. Nguyên nhân là hoạt chất có trong bộ phận này làm tăng sắc tố da. Nhất là đối với trẻ sơ sinh, trẻ dưới 2 tuổi chống chỉ định dùng hoa đu đủ đực để điều trị ho, viêm họng.
- Không dùng bộ phận hoa chung với bộ phận rễ của cây. Hai thứ này kết hợp dễ sinh ra độc tố gây tử vong.
- Nếu dùng mà bạn có các biểu hiện nổi dị ứng, ban đỏ, ngứa thì phải ngừng sử dụng ngay. Đến các cơ sở y tê để xử trí nếu cần thiết.
- Không dùng chung hoa đu đủ đực với các nguyên liệu như đậu xanh, cà pháo, rau muống, măng ngâm, bia, rượu, thuốc lá…
- Biết cách phân biệt đúng hoa đu đủ đực và hoa đu đủ cái để đem bảo đem đến kết quả như mong đợi.
Hoa đu đủ có tác dụng gì đã được chúng tôi liệt kê rất rõ ở bài viết trên. Nhưng lời khuyên dành cho các bạn là vì nó thường được sử dụng như một vị thuốc điều trị bệnh, nên mọi người không nên tự ý uống ở nhà. Hãy dùng dưới sự chỉ định về liệu lượng, cách làm và cách uống của các bác sĩ có chuyên môn nhằm đem lại tác dụng tốt và hạn chế các tác hại có thể xảy ra.